گرم شدن بیش از حد موتور خودرو و دلایل آن

خودروهای امروزی دارای سیستم های خنک کننده پیشرفته مجهز به چندین سنسور حرارتی و فن های الکتریکی با کنترل کامپیوتری هستند که برای روشن نگه داشتن موتور در هر شرایط آب و هوایی طراحی شده اند. یک موتور برای ثابت نگه داشتن دمای عملیاتی خود به سیستم خنک کننده متکی است. با این حال، ممکن است مواقعی وجود داشته باشد که سیستم خنک کننده نتواند آنطور که باید عمل کند، که منجر به گرم شدن بیش از حد می شود. گرمای بیش از حد موتور نه تنها ماشین را زمین گیر می کند، بلکه اگر اقدامات درستی برای تعمیر آن انجام ندهید، می‌تواند باعث آسیب دائمی شود.

چیزی که باعث گرم شدن بیش از حد خودرو می شود زمانی است که سیستم خنک کننده خودرو نمی تواند گرمای تولید شده توسط موتور را دفع کند. این ناتوانی در دفع گرما می تواند باعث داغ شدن بیش از حد موتور و منجر به آسیب شدید شود. چند دلیل متداول گرمای بیش از حد خودرو عبارتند از: سطح پایین مایع خنک کننده، رادیاتور معیوب، یا خرابی پمپ آب.

گرم شدن بیش از حد موتور پراید و حتی ممکن است خودرو را از کار بیاندازد. گرمای بیش از حد نیز می تواند باعث آتش گرفتن موتور شود که می تواند یک خطر ایمنی باشد. علاوه بر این، گرم شدن بیش از حد خودرو می‌تواند برای راننده و سرنشینان خطرناک باشد، زیرا می‌تواند باعث خرابی خودرو در کنار جاده شود و سرنشینان را سرگردان کند.

علائمی که نشان می دهد که موتور شما بیش از حد گرم شده است

اگر بتوانید قبل از داغ شدن بیش از حد موتور تا حد خرابی، اقداماتی را برای خنک کردن آن انجام دهید، ممکن است خطر آسیب غیرقابل برگشت موتور را کاهش دهید.

داغ شدن بیش از حد کاپوت خودرو

یکی از اولین علائمی که هنگام داغ شدن بیش از حد موتور خودرو خود مشاهده خواهید کرد، داغ شدن بیش از حد کاپوت خودرو است. این موضوع کاملاً طبیعی است که احساس کنید یک موتور دارای احتراق داخلی، بعد از کار کردن گرم شود، اما اگر احساس کنید که کاپوت خودرو بعد از انجام مسافرت گرمای شدیدی دارد، باید خودروتان توسط مکانیک بررسی شود، تا متوجه شوید اشکال موتور خودرو چیست. هنگامی که خودرو شما به درستی کار می کند، باید بدون این که دست شما بسوزد، بتوانید دست خود را به مدت 10 ثانیه روی کاپوت خودرو نگه دارید.

قرمز شدن دماسنج (آمپر چسباندن خودرو)

اکثر خودروها دارای یک سنج دما روی داشبورد هستند. یکی از علائم بارز گرمای بیش از حد موتور خودرو، روشن شدن چراغ هشدار دهنده در خودرو شما، و یا دیدن این مورد است که عقربه سنجش دمای موتور خودرو شما، به منطقه خطر مشخص شده رسیده است. اگرچه این یک علامت خطر مشخص است، اما در نظر داشته باشید که چراغ های هشدار دهنده کاملاً قابل اطمینان نیستند. این ابزار نشان دهنده حرارت، دمای خودرو را از خنک کننده موتور خودرو می گیرند، بنابراین اگر خنک کننده موتور خودرو به درستی کار نکند، به احتمال زیاد موتور خودرو شما بیش از حد داغ می شود، اما دماسنج مربوط به درجه حرارت خودرو، هشدار لازم را به شما نمی دهد.

شنیدن سر و صدا از موتور خودرو

روغن موتور وظیفه روغن کاری موتور و اجزای آن را برعهده دارد. در موتوری که بیش از حد گرم می شود، روغن شروع به از دست دادن خواص روانکاری خود می کند. در این موارد، ممکن است صدای کلیک یا صدای تق تق در اجزای موتور را بشنوید که بدون روغنکاری درحال کار هستند.

نشت روغن از خودرو

اگر متوجه شدید که مقداری روغن مایع در زیر خودرو شما ریخته است، ممکن است این امر به این معنی باشد که روغن خنک کننده خودرو داغ شده است، و همچنین می تواند نشاندهنده این موضوع باشد که مایع خنک کننده بیش از حد داغ شده و سرریز شده است. در هر صورت، در این حالت، احتمال اینکه موتور خودرو شما بیش از حد داغ شده باشد، وجود دارد.

استشمام بوی غیرمعمول از موتور

در مورد موتور بیش از حد گرم، برخی از رانندگان می گویند که می توانند بوی گرما را حس کنند. در اینجا نگاهی به سه بویی که ممکن است نشان دهنده گرم شدن بیش از حد موتور باشد می اندازیم:

• بوی سوختن پلاستیک: یکی دیگر از علائم داغ شدن بیش از حد موتور، انتشار بوی سوختن پلاستیک یا لاستیک از موتور است. هنگامی که موتور خودرو بیش از حد داغ شود، واشرهای لاستیکی و رزین های موجود در موتور خودرو، ممکن است شروع به سوختن کنند. اغلب، این بوی تولید شده، به عنوان “گرم” و کمی شیرین توصیف می شود.
• بوی بد ماشین: خنک کننده مایع رادیاتور اتیلن گلیکول است که از نظر مولکولی شبیه به ترکیب قند است. به این ترتیب، وقتی می سوزد بوی شیرین می دهد. برخی از رانندگان آن را بویی شبیه شربت افرا توصیف می کنند.
• بوی روغن سوخته: همانطور که روغن موتور شروع به سوختن می کند، گفته می شود که بویی شبیه گوگرد دارد. سایر رانندگان این بوی را شبیه به سوختن بنزین توصیف می کنند.

خروج بخار یا دود

مایع رادیاتور مخلوطی از ضد یخ، آب و بازدارنده های خوردگی است. نقطه جوش سیال رادیاتور اغلب بین 223 درجه فارنهایت و 235 درجه فارنهایت است (بسته به نسبت مخلوط). در همین حال، دمای متوسط یک موتور ماشین معمولی بین 195 درجه فارنهایت تا 220 درجه فارنهایت است.

همانطور که موتور شما شروع به گرم شدن بیش از حد می کند، دمای آن از نقطه جوش مایع رادیاتور شما بیشتر می شود. هنگامی که مایع رادیاتور به جوش می آید، ممکن است از زیر کاپوت به شکل بخار یا دود سفید خارج شود.

شنیدن صداهای پرتاب شیء

شنیدن سر و صدای پرتاب شیء از درون موتور در هنگام رانندگی، می تواند یک نشانه از این موضوع باشد که موتور خودرو بسیار داغ شده است. همچنین، این سر و صداها هنگامی اتفاق می افتند که یک سوپاپ مسدود شده است و بنابراین، روغن خنک کننده موتور خودرو، بیش از حد گرم شده است. هنگامی که روغن خنک کننده موتور خودرو با یک عامل خنک کننده سرد در تماس باشد، یک صدای بلند از آن شنیده می شود.

مشکلات عملکردی موتور

هنگامی که موتور شما بیش از حد گرم می شود، وسیله نقلیه ممکن است با مشکلات شتاب و عملکرد مواجه شود. همانطور که مبدانید هوای سرد متراکم تر از هوای گرم است. چگالی ورودی هوای خنک به حفظ فرآیند احتراق موتور کمک می کند، که به حرکت خودرو شما کمک می کند. به این ترتیب، گرمای اضافی می تواند نسبت مخلوط هوا/سوخت را دچار اختلال کرده و مشکلاتی در عملکرد ایجاد کند.

اگر خودرو شروع به گرم شدن بیش از حد کرد چه باید کرد؟

اگر در جاده هستید و چراغ‌های هشدار داشبورد روشن می‌شوند، متوجه بوی عجیبی از موتور می‌شوید، دود می‌بینید یا احساس می‌کنید ماشین شما آنطور که باید رانندگی نمی‌کند، این اقدامات احتیاطی را برای وسیله نقلیه خود دنبال کنید.

1. کنار بکشید و وضعیت را ارزیابی کنید
   به محض اینکه متوجه مشکلی در وسیله نقلیه خود شدید، اقدام بعدی این است که از جاده خارج شده و به منطقه ای امن بروید و وسیله نقلیه را خاموش کنید. اگر خودرو بیش از حد گرم شود، ادامه رانندگی با موتوری که احتمالا آسیب دیده است ممکن است باعث آسیب دائمی به آن شود.

2. فقط در صورت لزوم به حرکت ادامه دهید
   اگر موقعیتی وجود دارد که نمی توانید در یک منطقه ایمن به طور کامل توقف کنید، حرکت آهسته وسیله نقلیه ممکن است همچنان به جریان هوای ثابت در اطراف موتور کمک کند تا به خنک شدن طبیعی کمک کند. رها کردن خودرو در حالت استراحت با موتور روشن ممکن است مشکل را بدتر کند، که می تواند به سرعت گرمای اضافی و ناخواسته ایجاد کند.

3. بخاری خودرو را روشن کنید
   هنگامی که وسیله نقلیه هنوز در حرکت است، خاموش کردن تهویه مطبوع و روشن کردن بخاری با درجه بالا ممکن است به خروج گرمای اضافی از موتور کمک کند. روشن کردن بخاری گرما را از موتور دور می کند و به محفظه سرنشین می برد و بار سیستم خنک کننده موتور را کاهش می دهد.

4. تمام پنجره ها را باز کنید
   هدف این است که تا حد امکان گرما را از موتور خارج کنید. پایین آمدن و باز کردن هر چه بیشتر پنجره ها راه دیگری برای خروج گرما از خودرو است.

به صورت کلی زمانیکه خودرو بیش از حد گرم می شود مراحل زیر را به سرعت انجام دهید.

1. تهویه مطبوع را خاموش کنید و بخاری را روشن کنید. انجام این کار به خروج گرما از موتور کمک می کند.
2. یک مکان مطمئن برای پارک کردن و خاموش کردن موتور پیدا کنید.
3. سطح مایع خنک کننده را بررسی کنید و در صورت نیاز مقدار بیشتری اضافه کنید.
4. درپوش رادیاتور را بررسی کنید تا مطمئن شوید شل یا آسیب دیده نیست.
5. اگر ماشین هنوز بیش از حد گرم می شود، سعی کنید از یک ماده افزودنی خنک کننده برای کمک به کاهش دما استفاده کنید.
6. اگر هیچ یک از این مراحل کمکی نکرد، بهتر است از امدادرسان جاده ای کمک بگیرید. ادامه رانندگی با ماشینی که بیش از حد گرم می شود می تواند باعث آسیب جدی به موتور شود.

با مشاهده ویدیو زیر میتوانید راه کارهای مناسب در هنکام مواجه شدن با داغ کردن موتور را آموزش ببینید.

علت داغ شدن بیش از حد خودرو چیست؟

چندین دلیل ممکن برای گرم شدن بیش از حد خودرو وجود دارد، از جمله:

سطح پایین مایع خنک کننده

سطح پایین مایع خنک کننده عامل رایجی است که باعث گرم شدن بیش از حد خودرو می شود زیرا مایع خنک کننده مسئول حفظ دمای مناسب موتور است. اگر مایع خنک کننده کافی در سیستم وجود نداشته باشد، موتور قادر به تنظیم دمای خود نخواهد بود و بیش از حد داغ می شود. سطح پایین مایع خنک کننده می تواند منجر به آسیب شدید به موتور، از جمله تاب برداشتن یا ذوب شدن قطعات فلزی شود.

پیشنهاد می کنیم مقاله سیستم خنک کننده خودرو و وظایف آن را نیز مظالعه کنید.

درپوش رادیاتور معیوب

درپوش رادیاتور آسیب دیده یا معیوب می تواند منجر به گرم شدن بیش از حد خودرو شود زیرا مسئول حفظ فشار بهینه در سیستم خنک کننده است. اگر درپوش رادیاتور به درستی کار نکند، ممکن است نتواند فشار صحیح را حفظ کند، که می تواند باعث شود مایع خنک کننده در دمای پایین تر بجوشد. این می تواند منجر به گرم شدن بیش از حد شود زیرا مایع خنک کننده نمی تواند گرمای کافی را از موتور جذب کند تا آن را در دمای کارکرد مطمئن نگه دارد. علاوه بر این، درپوش معیوب رادیاتور می تواند باعث نشت مایع خنک کننده از سیستم شود که منجر به پایین آمدن سطح مایع خنک کننده و گرمای بیش از حد می شود.

پمپ آب معیوب

پمپ آب معیوب می تواند وسیله نقلیه شما را بیش از حد گرم کند زیرا پمپ آب وظیفه گردش مایع خنک کننده در سراسر موتور را بر عهده دارد. مایع خنک کننده وظیفه جذب گرما از موتور و حمل آن را بر عهده دارد، بنابراین اگر در گردش نباشد، موتور نمی تواند دمای خود را به درستی تنظیم کند و بیش از حد داغ می شود. اگر پمپ آب به درستی کار نکند، ممکن است نتواند مایع خنک کننده را به طور موثر توزیع کند و منجر به گرم شدن بیش از حد شود. پمپ آب معیوب همچنین می تواند باعث کاهش سطح مایع خنک کننده شود و بیشتر به گرم شدن بیش از حد کمک کند.

گرفتگی رادیاتور

اگر رادیاتور گرفتگی داشته باشد، گرما را به طور موثر دفع نمی کند و مایع خنک کننده نمی تواند موتور را به خوبی خنک کند. این امر در صورت عدم رسیدگی می تواند باعث گرم شدن بیش از حد و آسیب جدی به موتور شود. گرفتگی رادیاتور می تواند ناشی از تجمع کثیفی و زباله یا نقص در خود رادیاتور باشد.

خرابی ترموستات

ترموستات وظیفه تنظیم جریان مایع خنک کننده در موتور را بر عهده دارد. اگر ترموستات به اندازه کافی کار نکند، ممکن است نتواند در صورت لزوم باز و بسته شود تا جریان مناسب مایع خنک کننده را فراهم کند. این می تواند باعث داغ شدن بیش از حد موتور شود، زیرا مایع خنک کننده نمی تواند به طور موثر گرما را جذب کند. خرابی ترموستات می تواند باعث گرم شدن بیش از حد شود که یا اجازه نمی دهد مایع خنک کننده به اندازه کافی از موتور عبور کند یا مایع خنک کننده بیش از حد از موتور عبور می کند. در هر صورت، موتور قادر به حفظ دمای عملکرد مناسب نخواهد بود و بیش از حد داغ می شود.

آسیب‌دیدگی واشر سرسیلندر

واشر سرسیلندر فاصله‌ی بین بلوک موتور (بخش تحتانی موتور) و سرسیلندر (بخش فوقانی موتور) را پر می‌کند. وظیفه‌ی واشر سرسیلندر حفظ نسبت تراکم (کمپرس) سیلندرها و جلوگیری از ورود مایع خنک‌کننده و روغن‌موتور به محفظه‌ی احتراق است.
درحالی‌ است که واشر سرسیلندر خود با داغ شدن بیش‌ازحد موتور آسیب می‌بیند، موتوری که واشر سرسیلندر معیوب داشته باشد هم داغ کار خواهد کرد. این اتفاق در اثر راه‌یابی مایع خنک‌کننده به درون محفظه‌ی احتراق و یا ورود دود اگزوز به سیستم خنک‌کننده رخ می‌دهد.

یکی دیگر از وظایف واشر سرسیلندر، حفظ نسبت تراکم موتور است؛ موتوری که دچار کاهش نسبت تراکم بشود عملکرد عادی و درستی نخواهد داشت.

گرم شدن بیش از حد گیربکس

گیربکس در حین کار گرمای زیادی تولید می کند و دارای یک سیستم خنک کننده مجزا برای جلوگیری از گرم شدن بیش از حد است. اگر گیربکس خیلی داغ شود، می تواند باعث جوشیدن مایع خنک کننده در رادیاتور و منجر به گرم شدن بیش از حد آن شود. علاوه بر این، یک گیربکس با گرم شدن بیش از حد می تواند باعث جوش آمدن سیال گیربکس و از دست دادن خواص روان کنندگی خود شود که می تواند منجر به آسیب به سیستم انتقال و گرمای بیش از حد شود. برای جلوگیری از آسیب بیشتر و گرم شدن بیش از حد خودرو، سطح روغن گیربکس را مرتباً بررسی کنید و در صورت گرم شدن بیش از حد گیربکس، سرویس آن را انجام دهید.